Ngày đăng 10/04/2025-23:32 by Hồ Thắng
Trong những năm gần đây, xông hơi ngày càng được nhiều người lựa chọn như một phương pháp thư giãn và chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, với người bị cao huyết áp, một tình trạng phổ biến ở người lớn tuổi và cả một bộ phận người trẻ, câu hỏi được đặt ra là xông hơi có thật sự an toàn và phù hợp không? Nhiều ý kiến trái chiều và thông tin không rõ ràng khiến nhiều người lo lắng, thậm chí ngần ngại khi lựa chọn phương pháp này. Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc về việc người cao huyết áp có nên xông hơi và những lưu ý cần biết.
Bạn là người cao huyết áp và yêu thích xông hơi? Bạn đang phân vân liệu việc xông hơi có an toàn không? Để hiểu rõ hơn, trước hết ta cần tìm hiểu xông hơi ảnh hưởng thế nào đến huyết áp.
Khi cơ thể tiếp xúc với nhiệt độ cao và độ ẩm lớn trong phòng xông hơi (khoảng 40–50°C và độ ẩm 95–100%), các mao mạch dưới da sẽ nhanh chóng giãn nở, giúp giảm sức cản ngoại vi và làm huyết áp giảm nhẹ trong 5–10 phút đầu.
Tuy nhiên, nếu kéo dài thời gian xông (quá 15 phút), thân nhiệt tăng lên sẽ kích thích hệ thần kinh giao cảm, khiến tim đập nhanh, lưu lượng máu tăng, từ đó huyết áp có thể tăng trở lại và vượt mức ban đầu. Nghiên cứu năm 2018 trên Tạp chí Tim mạch Phòng ngừa Châu Âu ghi nhận: ở người khỏe mạnh, huyết áp có xu hướng giảm nhẹ rồi tăng nhanh trong suốt 20 phút xông hơi.
Riêng với người bị cao huyết áp đặc biệt là những trường hợp không kiểm soát tốt (trên 160/100 mmHg) nguy cơ tụt huyết áp tư thế hoặc rối loạn nhịp tim cao hơn bình thường do khả năng điều hòa huyết áp bị suy giảm. Bên cạnh đó, môi trường nhiệt ẩm cao còn khiến cơ thể mất nước nhanh, làm giảm thể tích huyết tương tới 8–12% sau 15 phút xông, đặc biệt nguy hiểm nếu người bệnh đang dùng thuốc lợi tiểu vì dễ dẫn đến rối loạn điện giải.
Dù vậy, nếu xông hơi đúng cách và trong giới hạn an toàn, người cao huyết áp vẫn có thể hưởng lợi. Một nghiên cứu tại Phần Lan năm 2016 cho thấy, người bệnh có huyết áp đã kiểm soát tốt (dưới 140/90 mmHg) nếu xông hơi khoảng 2 lần mỗi tuần, mỗi lần không quá 12 phút, có thể giúp huyết áp tâm thu ban đêm giảm trung bình 4,3 mmHg. Điều này có thể liên quan đến việc nhiệt độ cao kích thích sản sinh nitric oxide chất giúp giãn mạch máu tự nhiên.
Vậy người cao huyết áp có nên xông hơi?
Với người bị tăng huyết áp giai đoạn 1 (140–159/90–99 mmHg), nếu huyết áp đã ổn định trên 4 tuần và không có biến chứng tim mạch, có thể xông hơi dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, thời gian không quá 8 phút/lần, và cần theo dõi huyết áp trong quá trình thực hiện.
Những người ở giai đoạn nặng hơn (giai đoạn 2 trở lên), hoặc có bệnh lý tim mạch, thận, não đi kèm thì nên tránh xông hơi hoàn toàn.
Để đảm bảo an toàn khi xông hơi, người bị cao huyết áp cần tuân thủ một số hướng dẫn nghiêm ngặt, đặc biệt là trong việc kiểm soát tình trạng sức khỏe và môi trường xông hơi.
Chỉ nên áp dụng xông hơi cho những người bị tăng huyết áp nhẹ đến trung bình và đã ổn định trong ít nhất 4 tuần (huyết áp tối đa ≤ 140/90 mmHg).
Những trường hợp tăng huyết áp độ 3 (≥ 180/110 mmHg) hoặc có biến chứng tim mạch, thận, não... nên tuyệt đối tránh sử dụng phương pháp này.
Nên sử dụng phòng xông hơi ướt gia đình có nhiệt độ từ 40–50°C và độ ẩm duy trì ở mức 30–50%. Cần đảm bảo hệ thống thông gió hoạt động hiệu quả, với tần suất thay đổi không khí từ 6–8 lần mỗi giờ.
Người cao huyết áp không nên dùng phòng xông sauna vì nhiệt độ dao động mạnh dễ gây mất kiểm soát huyết áp.
Mỗi buổi xông hơi không nên kéo dài quá 15 phút và chỉ nên thực hiện tối đa 2 lần mỗi tuần.
Áp dụng phương pháp làm quen từng bước: 3 ngày đầu chỉ nên xông 5 phút mỗi lần, sau đó mỗi 3 ngày tăng thêm 2 phút để cơ thể thích nghi dần.
Đo huyết áp 30 phút trước khi xông, chỉ nên bắt đầu nếu huyết áp tâm thu dưới 135 mmHg.
Nên theo dõi nhịp tim trong quá trình xông, nếu nhịp tim vượt quá 50% mức bình thường hoặc trên 120 nhịp/phút thì phải dừng ngay.
Trước khi xông 2 giờ, nên uống khoảng 500ml nước điện giải có chứa natri và kali. Trong quá trình xông, cứ mỗi 5 phút nên bổ sung thêm khoảng 50ml nước để duy trì cân bằng dịch thể.
Người đang dùng thuốc giãn mạch (như nitroglycerin) hoặc thuốc chẹn alpha (như terazosin) không được xông hơi, do nguy cơ tụt huyết áp đột ngột rất cao.
Nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như huyết áp dao động lớn (>20 mmHg), hoa mắt, tê chân tay, mờ mắt… phải dừng ngay và nằm nghỉ, kê cao chân.
Người bị tiểu đường nên kiểm tra đường huyết trước khi xông để tránh hạ đường huyết do nhiệt độ cao làm tăng tốc độ hấp thu insulin.
Nên thực hiện kiểm tra gắng sức tim mạch (như bài chạy bộ Bruce) trước khi bắt đầu liệu trình xông hơi đầu tiên để đánh giá sức bền và khả năng đáp ứng của hệ tim mạch.
Việc xông hơi nên được thực hiện tại nơi có trang bị sơ cứu y tế và có người thân đi cùng để hỗ trợ khi cần thiết.
Tôi hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về câu hỏi: Người cao huyết áp có nên xông hơi không?. Thực tế, xông hơi là phương pháp chăm sóc sức khỏe mang lại nhiều lợi ích – từ thư giãn tinh thần, hỗ trợ tuần hoàn máu đến thải độc cho cơ thể. Tuy nhiên, với người bị cao huyết áp, việc xông hơi cần được thực hiện một cách có kiểm soát, đúng hướng dẫn và phù hợp với tình trạng sức khỏe.
Nếu huyết áp đã được kiểm soát tốt, không có biến chứng tim mạch nghiêm trọng và người bệnh tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc an toàn về thời gian, nhiệt độ, bù nước và theo dõi huyết áp, thì xông hơi vẫn có thể là một liệu pháp hỗ trợ đáng cân nhắc. Dù vậy, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi áp dụng. Điều quan trọng nhất là mỗi người cần lắng nghe cơ thể mình, và chỉ lựa chọn những phương pháp phù hợp để bảo vệ sức khỏe một cách an toàn và hiệu quả nhất.
0835105000 - PHÒNG XÔNG HƠI KHÔ