Ngày đăng 18/03/2025-14:00 by Hồ Thắng
Xông hơi vốn được biết đến rộng rãi như một phương pháp trị liệu bằng nhiệt, giúp giải tỏa căng thẳng, cải thiện sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, gần đây, nhiều người còn truyền tai nhau rằng xông hơi có thể giúp giảm cân hiệu quả, khiến nó trở thành lựa chọn hấp dẫn cho những ai đang tìm kiếm vóc dáng thon gọn hơn.
Nhưng liệu điều này có chính xác, hay chỉ là sự hiểu lầm dựa trên cảm giác mồ hôi đổ nhiều khi xông hơi? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn khoa học, khách quan về tác dụng giảm cân thật sự của phương pháp xông hơi, đồng thời hướng dẫn chi tiết để bạn tận dụng tối đa hiệu quả của liệu pháp này một cách an toàn và hợp lý.
Một buổi xông hơi kéo dài khoảng 20-30 phút trong môi trường nhiệt độ cao (60-100°C) thường khiến cơ thể mất nước đáng kể thông qua bài tiết mồ hôi. Thực tế, người dùng có thể thấy cân nặng giảm nhanh từ 1-3 kg ngay sau khi xông hơi.
Nhưng cần lưu ý rõ ràng rằng đây chỉ là giảm cân tạm thời, do mất nước chứ không phải tiêu hao mỡ thừa. Ngay khi cơ thể được bù nước đầy đủ, trọng lượng sẽ nhanh chóng quay về mức cũ.
Dù vậy, việc đổ mồ hôi thường xuyên nhờ xông hơi cũng giúp loại bỏ tình trạng phù nề bằng cách đào thải muối và độc tố tích tụ, đem đến một vóc dáng thon gọn hơn dù không giảm mỡ trực tiếp.
Điểm mấu chốt khiến xông hơi trở thành một phương pháp hỗ trợ giảm cân chính là khả năng kích thích và tăng cường trao đổi chất. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, cơ thể phản ứng bằng cách đẩy nhịp tim lên tới khoảng 100–150 nhịp mỗi phút, tương tự như khi bạn thực hiện các bài tập thể dục ở mức độ trung bình.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, chỉ cần 15 phút xông hơi cũng đủ để tăng tỷ lệ trao đổi chất cơ bản lên khoảng 20%, giúp tiêu hao từ 150–300 kcal, tương đương với việc chạy bộ nhẹ khoảng nửa giờ. Để biết thêm chi tiết về lượng calo tiêu hao cụ thể mỗi lần xông hơi, bạn có thể tham khảo bài viết "Xông hơi tốn bao nhiêu calo?".
Đáng chú ý hơn nữa, hiệu quả này không chỉ xảy ra trong thời gian ngắn ngủi khi bạn ở trong phòng xông hơi, mà còn kéo dài thêm vài giờ sau đó, giúp tăng tổng lượng calo cơ thể tiêu hao một cách hiệu quả
Tác động sâu sắc nhất của xông hơi là ở mức độ sinh học. Cụ thể, nhiệt độ cao kích thích cơ thể tổng hợp các protein sốc nhiệt (Heat Shock Protein - HSP), giúp phục hồi tổn thương tế bào và nâng cao hiệu suất chuyển hóa năng lượng tại ty thể.
Thêm vào đó, quá trình này còn kích thích tuyến yên giải phóng hormone tăng trưởng (GH), có khả năng thúc đẩy việc đốt cháy mỡ thừa và ức chế tích tụ chất béo mới.
Ngoài ra, thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao có thể cải thiện độ nhạy insulin, qua đó giúp cơ thể ổn định đường huyết, giảm viêm mãn tính và hạn chế tích tụ chất béo. Đây là những lợi ích lâu dài, tuy gián tiếp nhưng lại quan trọng để duy trì cân nặng ổn định.
Một yếu tố khác không thể bỏ qua chính là tác dụng thư giãn tinh thần của phòng xông hơi. Trạng thái thư giãn giúp làm giảm nồng độ cortisol – hormone căng thẳng vốn liên quan mật thiết tới việc tích tụ mỡ bụng. Hơn nữa, nhiệt độ cao có thể tạm thời ức chế hormone ghrelin, hormone tạo cảm giác thèm ăn, nhờ đó giúp người dùng hạn chế việc ăn uống quá độ sau mỗi buổi xông hơi.
Cuối cùng, xông hơi còn hỗ trợ phục hồi cơ bắp và giảm đau nhức sau luyện tập thể thao, tăng hiệu suất tập luyện lâu dài và góp phần vào kế hoạch giảm cân, giảm mỡ một cách bền vững.
Sử dụng phòng xông hơi khô để giảm cân
Có một thực tế rõ ràng rằng khi sử dụng phòng xông hơi, trọng lượng cơ thể có thể giảm nhanh chóng từ 1–3 kg chỉ trong vòng một giờ do mất nước, với lượng mồ hôi tiết ra từ 0,5–1,5 lít.
Tuy nhiên, đây không phải là việc mất đi mỡ thừa thực sự mà chỉ là sự mất nước tạm thời. Ngay sau khi bổ sung đủ nước, cân nặng gần như sẽ quay trở về trạng thái ban đầu. Do đó, việc xem đây là phương pháp giảm cân lâu dài có thể gây hiểu lầm và tạo ra kỳ vọng không chính xác cho người dùng.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng nhiệt độ cao (60–100°C) trong phòng xông hơi có thể làm tăng tạm thời tỷ lệ trao đổi chất cơ bản lên đến 20%. Điều này tương đương với việc đốt cháy lượng calo bằng khoảng 30 phút chạy bộ.
Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng sự gia tăng này chỉ mang tính chất ngắn hạn, không bền vững, và sẽ không thể kéo dài nếu thiếu các biện pháp kiểm soát chế độ ăn uống và tập luyện thể thao đều đặn. Ngoài ra, các nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn để khẳng định rõ ràng mối liên hệ này hiện vẫn chưa đầy đủ.
Việc phụ thuộc vào xông hơi như một giải pháp giảm cân có thể tiềm ẩn các rủi ro nhất định. Đổ mồ hôi quá mức có thể dẫn tới mất cân bằng điện giải, gây mệt mỏi, chóng mặt, và nguy hiểm hơn là hạ huyết áp, đặc biệt ở những người có tiền sử bệnh tim mạch.
Việc hiểu sai hiệu quả giảm cân từ xông hơi cũng dễ khiến người dùng lơ là trong việc xây dựng các thói quen sống lành mạnh, từ đó dẫn đến các hệ quả sức khỏe lâu dài.
Mặc dù xông hơi không phải là giải pháp giảm cân độc lập, nó vẫn có thể đóng vai trò hỗ trợ tích cực khi kết hợp với các hoạt động thể chất thường xuyên và chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Chẳng hạn, xông hơi có thể làm giảm đau nhức cơ bắp, tạo động lực tập luyện đều đặn hơn. Một số nghiên cứu nhỏ cũng chỉ ra rằng nhiệt độ cao trong phòng xông hơi có khả năng kích thích sản sinh protein sốc nhiệt và hormone tăng trưởng, gián tiếp hỗ trợ quá trình phân giải mỡ.
Dù vậy, hiệu quả này vẫn cần thêm những nghiên cứu sâu rộng hơn để xác nhận.
Nhiều người thường liên tưởng cảm giác đổ mồ hôi với việc đốt cháy mỡ hay “thanh lọc độc tố”. Điều này tạo ra một hiệu ứng giả dược tâm lý tích cực, giúp họ có thêm động lực để duy trì việc tập luyện.
Tuy nhiên, việc hiểu lầm rằng chỉ cần xông hơi là đủ để giảm cân lâu dài có thể dẫn đến tình trạng lạm dụng, gây tổn hại cho sức khỏe.
Để xông hơi giảm cân an toàn và hiệu quả, trước hết bạn cần lựa chọn máy xông hơi phù hợp. Máy xông hơi khô giúp đốt cháy calo nhanh nhưng dễ gây mất nước. Máy xông hơi ướt giúp thư giãn tốt nhưng hiệu quả giảm cân chậm hơn. Xông hơi hồng ngoại khá an toàn, thích hợp cho người mới bắt đầu, nhưng chi phí cao hơn.
Việc kiểm soát thời gian và tần suất xông hơi cũng rất quan trọng. Không nên xông hơi quá 20 phút mỗi lần và tối đa 2-3 lần mỗi tuần để tránh mất nước nghiêm trọng. Cần lắng nghe cơ thể và điều chỉnh cho phù hợp với sức chịu đựng của bản thân.
Bên cạnh xông hơi, bạn cần xây dựng chế độ ăn uống và luyện tập hợp lý. Hãy áp dụng chế độ ăn giảm calo, tăng cường rau củ, trái cây, hạn chế đường và chất béo. Kết hợp luyện tập thể dục đều đặn như chạy bộ, yoga hoặc đạp xe để tăng cường hiệu quả giảm cân.
Ngoài ra, bổ sung nước đầy đủ trước, trong và sau khi xông hơi là điều thiết yếu để tránh mất nước, chóng mặt hoặc mệt mỏi. Với những người có bệnh nền như tim mạch, cao huyết áp, hoặc phụ nữ mang thai, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu liệu trình xông hơi giảm cân để đảm bảo an toàn và tránh các rủi ro không đáng có.
Bù nước đúng cách: Uống tổng cộng khoảng 500–800 ml nước hoặc đồ uống điện giải (như nước muối loãng hoặc nước bù điện giải) chia nhỏ trước, trong và sau khi xông hơi để ngăn ngừa mất nước, chóng mặt hoặc chuột rút cơ.
Tránh uống rượu: Rượu làm suy giảm chức năng gan, kết hợp với nhiệt độ cao dễ gây hạ đường huyết đột ngột, làm tăng nguy cơ ngất xỉu.
Thời gian mỗi lần: Không nên xông hơi liên tục quá lâu. Tốt nhất nên xông từng đợt ngắn khoảng 10–15 phút mỗi lần, nghỉ giữa các đợt khoảng 5 phút để cơ thể hồi phục và điều chỉnh thân nhiệt.
Tần suất hợp lý: Chỉ nên xông hơi từ 2–3 lần mỗi tuần để tránh mất cân bằng điện giải và duy trì hiệu quả của việc kích thích trao đổi chất.
Các trường hợp hạn chế: Người mắc bệnh tăng huyết áp, hạ huyết áp, bệnh tim mạch và phụ nữ mang thai không nên sử dụng phòng xông hơi do nhiệt độ cao làm tăng gánh nặng cho hệ tim mạch và gây rủi ro sức khỏe.
Không xông hơi khi quá no hoặc quá đói: Nên xông hơi sau bữa ăn khoảng 2 giờ để tránh ảnh hưởng đến tiêu hóa hoặc tình trạng hạ đường huyết.
Việc chỉ dựa vào xông hơi không đủ để giảm mỡ hiệu quả. Cần kết hợp với tập luyện aerobic ít nhất 150 phút mỗi tuần (đạp xe, bơi lội, đi bộ nhanh…) cùng chế độ dinh dưỡng ít calo, giảm chất béo và đường.
Trong quá trình xông hơi, hãy lắng nghe cơ thể: nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như khó thở, tức ngực hoặc bỏng rát da, hãy dừng ngay và hạ nhiệt kịp thời.
Phân biệt rõ "giảm cân" và "giảm mỡ": Trọng lượng mất đi sau xông hơi chủ yếu do mất nước. Muốn đánh giá hiệu quả giảm mỡ thực tế, cần xét nghiệm tỷ lệ mỡ trong cơ thể.
Không nên tập trung vào lượng mồ hôi: Đổ mồ hôi nhiều không đồng nghĩa với hiệu quả giảm mỡ cao hơn, ngược lại có thể tạo áp lực lên chức năng thận và cơ thể nói chung.
Xông hơi có thể hỗ trợ quá trình giảm cân, khi xông hơi, cơ thể chủ yếu mất nước qua mồ hôi, giúp giảm cân tạm thời. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả giảm cân lâu dài, xông hơi cần được kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và luyện tập thể dục thường xuyên. Xông hơi tại nhà là một giải pháp tiện lợi, dễ thực hiện, nhưng cần đảm bảo tuân thủ đúng các bước hướng dẫn để tránh mất nước và bảo vệ sức khỏe.
0835105000 - PHÒNG XÔNG HƠI KHÔ